Aardewerkklei bak je op een temperatuur tussen de 900˚ en 1100˚C. Ongeglazuurde klei noem je wel ‘terracotta’. Na het bakken is het werkstuk poreus. Door te glazuren wordt aardewerk vloeistofdicht.
Steengoedklei bak je tussen 1100˚ en 1300˚C en is na het bakken waterdicht. Je kunt het werkstuk mooi maken door te glazuren.
Porseleinaarde bak je op een temperatuur tussen 1200˚ en 1400˚C. Na het bakken is de klei een beetje doorzichtig, en wanneer je er voorzichtig tegenaan tikt hoor je een hoog geluid. Porselein is duur omdat elke verontreiniging in de klei er voor zorgt dat er een gaatje in wordt gebrand. Na het bakken is er meer uitval dan bij steengoedklei en aardewerk.
De bovenvermelde temperaturen zijn richttemperaturen. Kijk dus altijd goed op de verpakking. Met een gewone keukenoven kom je niet ver.
Wat gebeurt er als de klei gebakken wordt?
- Het werkstuk wordt langzaam warm en kurkdroog. Droogstoken tot 120˚C
- tot 300˚C wordt de klei kurkdroog. Je kunt deze klei met wat water weer hergebruiken
- Nu verdwijnt het chemisch gebonden water, verbranden organische bestanddelen en zwavel. De klei krimpt een beetje
- rond 573˚C kwartssprong, de chemische samenstelling verandert (tijdelijk). De klei zet een beetje uit, en tijdens afkoelen krimpt de klei weer een beetje
- vanaf 600˚C gloeit de klei. Kleideeltjes gloeien en kruipen wat dichter op elkaar, en allerlei stoffen verbranden. Het werkstuk krimpt weer een beetje
- tot 700˚C kun je de klei nog hergebruiken door de ‘gebakken’ klei een tijdje in de grond te steken
- rond 750˚C zet de klei opnieuw een beetje uit. Dit is onomkeerbaar.
- 700˚-800˚C verbrandt koolstof. Neem hiervoor de tijd.
- rond 850˚C zijn veel vaste stoffen in de klei een beetje vloeibaar geworden
- tussen 850˚ en 900˚C smelt de vrije silicium. Dit heet ‘sinteren’. De kleideeltjes ‘plakken’ aan elkaar. Het werkstuk krimpt sterk. Een derde van de totale krimp vindt in de oven plaats.
- hoger stoken is afhankelijk van de soort klei.
Na het bereiken van de gewenste temperatuur kan de oven uitgezet worden.
afkoelen van de oven
- Het afkoelen kost vaak een hele werkdag. Doe het rustig aan en open de oven niet boven 200˚C!!
- Rond 573˚C is de omgekeerde kwartssprong. Voorzichtig, niet te snel afkoelen! Houd de oven nog gesloten!
- Bij steengoedklei en porselein krimpt het werkstuk nog een keer rond 230˚C.